Het insectenseizoen staat op het punt van losbarsten. Maar terwijl we ons verheugen op de komst van de lentekriebels, zijn we ons er vaak niet van bewust dat we te weinig weten over de insecten en geleedpotigen om ons heen. Deze dieren worden letterlijk (en figuurlijk) vaak over het hoofd gezien, terwijl we in veel gevallen het huis met ze delen. Waarom moeten we meer over deze fascinerende dieren weten? En wat voor misvattingen bestaan er over insecten?
Waarom weten we zo weinig over insecten en geleedpotigen?
Insecten en andere geleedpotigen zijn één van de meest diverse groepen dieren op onze planeet. Er zijn meer dan 1 miljoen beschreven soorten, en deskundigen schatten dat er nog minstens 4 miljoen soorten zijn die nog niet zijn ontdekt. Terwijl er veel onderzoek wordt gedaan naar vogels en zoogdieren, worden insecten vaak vergeten. Best opmerkelijk aangezien van alle diersoorten 75% insect is. In onze eigen huizen zijn soms wel tot honderd soorten geleedpotigen te vinden, waarvan de insecten de grootste groep vormen. Wist je dat er tot wel 500 à 1000 individuen van deze dieren in je huis kunnen leven? Hoogste tijd dus om je iets meer te verdiepen.
Maar waarom hebben we dan zo weinig aandacht voor deze diersoorten? Insecten zijn vaak klein en minder opvallend dan grotere dieren zoals vogels en zoogdieren. Bovendien worden insecten vaak gezien als plaagdieren die bijten, steken, en ziektes overdragen waardoor we de rol van insecten in het ecosysteem vergeten. Hoewel sommige insecten voor veel overlast kunnen zorgen in je tuin of bij je gewassen, zijn veel insecten juist een goede toevoeging in je tuin. Daarnaast vertelden we je hierboven al dat er nog enorm veel insectensoorten zijn die nog niet zijn ontdekt. Dit heeft geleid tot een gebrek aan kennis en waardering voor de rol die de insecten spelen in ons leven.
Misvattingen over insecten en geleedpotigen
Er bestaan veel misvattingen over insecten en geleedpotigen. Zo slaan de meeste mensen een mug gelijk dood wanneer ze eentje tegenkomen, terwijl maar een paar muggen ook daadwerkelijk steken. Ook de wantsen zijn de klos, vooral door de bedwantsen die het voor de rest verpesten. Toch zijn de meeste wantsen onschadelijk en zuigen ze voornamelijk plantensap of zaden. Het zijn bovendien vaak prachtig gekleurde dieren, met een verborgen zuigsnuit onder het lichaam. Het lieveheersbeestje daarentegen heeft juist een goede reputatie, maar heb je wel eens van dichtbij gezien hoe ze de bladluizen onschadelijk maken? Dit gaat er niet bepaald zachtzinnig aan toe.
Het is goed om ons te realiseren dat de meeste insecten en geleedpotigen onschadelijk zijn en een belangrijke rol spelen in ons ecosysteem. De insecten onderdrukken plagen en zijn verantwoordelijk voor een groot gedeelte van de bestuiving. Een andere misvatting is dat alle geleedpotigen giftig zijn. Hoewel sommige soorten giftig kunnen zijn, zijn de meeste onschadelijk voor mensen. Bovendien hebben veel insecten en geleedpotigen eigenschappen die nuttig zijn voor menselijke toepassingen, zoals zijdeproductie, medicijnen en voedselbronnen.
Overigens is er een belangrijk verschil tussen nuttige insecten en plaaginsecten. Nuttige insecten kunnen zorgen voor een gezonde omgeving en een goede voedselproductie. Plaaginsecten daarentegen kunnen schade aan gewassen en gebouwen veroorzaken. Deze plaaginsecten kan je het beste op een biologische manier bestrijden.
De rol van verschillende insecten in ons ecosysteem
Zoals je kan lezen zijn er enorm veel misvattingen over verschillende insecten die we dagelijks tegenkomen in onze huizen en tuinen. Hieronder de 10 belangrijkste insecten met hun rol in het ecosysteem uitgelicht.
- Bijen bestuiven bloemen en planten, waardoor ze een cruciale rol spelen in de voedselproductie. Bijen zijn verantwoordelijk voor het bestuiven van ongeveer 30%van al ons voedsel. Bijen vliegen op een dag wel tot 40 keer uit om te bestuiven, drukke baan zeg!
- Vlinders zijn belangrijke bestuivers, maar vooral hun rupsen spelen een belangrijke rol. Veel soorten vogels smullen namelijk van de rupsen.
- Mieren zijn zeer sociaal en vormen grote kolonies. Ze spelen een belangrijke rol in de bodemstructuur en het recyclen van organisch materiaal. Hoewel mieren nuttig zijn, kunnen ze ook voor enorme overlast zorgen. Daarom worden mieren bestreden met biologische middelen.
- Wespen zijn niet alleen belangrijke bestuivers, maar spelen ook een rol bij de biologische bestrijding van plaaginsecten. ze helpen ons dus een handje, hoe vervelend ze soms ook zijn.
- Lieveheersbeestjes eten schadelijke insecten zoals bladluizen en zijn daarom belangrijk voor de plaagbestrijding.
- Sprinkhanen kunnen plagen veroorzaken, maar spelen ook een belangrijke rol als voedselbron voor vogels en andere dieren.
- Libellen zijn ook belangrijk bij het bestuiven van waterplanten en dienen als voedsel voor vissen en vogels.
- Kevers zijn een belangrijke voedselbron voor veel dieren, en sommige soorten zijn ook belangrijk voor bestuiving. Niet alle soorten kevers zijn even fijn. De taxuskever kan bijvoorbeeld voor overlast zorgen in je tuin. Het gebruik van aaltjes tegen de taxuskever kan deze overlast beperken.
- Vliegen spelen een belangrijke rol in het afbreken van organisch materiaal en zijn daarom belangrijk voor het recyclen van voedingsstoffen in de bodem.
Insecten en geleedpotigen zijn zoals je kan lezen fascinerende dieren waar we relatief gezien nog te weinig over weten. Er zijn nog veel onbeantwoorde vragen over deze diergroepen, zoals hoe ze communiceren en hoe ze zich aanpassen aan veranderingen in hun omgeving. Daarnaast is er een afname van insecten de laatste jaren, en weten we nog nauwelijks wat voor impact dit gaat hebben. Hoog tijd dus dat er meer onderzoek wordt gedaan naar deze dieren, want sommige insecten zijn ware superhelden!
Daphne voelt zich thuis in de jungle van haar eigen huis en deelt haar passie voor groen met haar lezers. Volg haar blog voor de nieuwste groene trends en ontdek samen met haar de wonderlijke wereld van de natuur!
